Сабақтың тақырыбы: М.Әуезов «Көксерек» әңгімесі. Бекіту сабағы
Сабақтың мақсаты: Жазушының табиғат тақырыбымен адамдар тағдырын қатар суреттеген көксерек әңгімесінен алған білімдерін жүйелеу, әңгіме мазмұны арқылы басты кейіпкерлердің іс-әрекетіне, автордың көзқарасына бойлау.
Білімділік: М.Әезовтың «Көксерек» әңгімесінің мазмұнын қорытындылау, шығарма мазмұнына, идеясына, тақырыбына талдау жасау;
Дамытушылық: Шығарманы талдау арқылы өз ойын қорғай білуін, нақты сөйлеу білуін дамыту, сөздік қорын молайту;
Тәрбиелік: Әңгіме мазмұны арқылы оқушылар бойында адамгершілік, жанашырлық сияқты қасиеттерді қалыптастыру, табиғатты, қоршаған ортаны аялауға, оның заңдылығын бұзуға жол бермеу;
Сабақтың түрі: Қайталау сабағы
Сабақтың өту әдісі: СТО әдіс-тәсілдері, сұрақ-жауап, талдау, іздену
Сабақтың көрнекілігі: М.Әуезов портреті, қасқыр суреті, көксерек кинофильмінен үзінді, интерактивті тақта
Пәнаралық байланыс:бейнелеу өнері
Сабақ барысы:
Ұйымдастыру кезеңі
Оқушылардың назарын сабаққа аудару
Үй тапсырмасын сұрау
Үйге қандай тапсырма берілді
Үйге Мұхтар Әуезовтың «Көксерек» әңгімесі оқу, мазмұндау.
1. Әңгімені оқиға желісіне қарай бөліктерге бөліп ат қою.
1. Кішкенк Көксерек
2. Көксеректің адамдар қатарына қосылуы.
3. Ауыл адамдарының наразылығы
4. Ауыл иттерінің бөтенсуі
5. Ұрлық
6. Ашқарақ Көксерек
4-оқушыға әңгімелету
1. Көксеректі суретте.
Жотасы күдірейген, құйрығы шолақ бойы тау басында тайдай көрінеді, нағыз көкжал, сұсты, көзі жап-жасыл.
2. Салыстыр.
Ауыл иттерінен Көксеректің ерекшелігі қандай?
Көксерек- айлакер, ашқарақ, дыбыс шығармайды, сұсты, жасымайды.
Ит- қолдан тамақтанады, өз иесіне бауыр басады, еркелейді, тілін алады, иесіне қызмет етеді.
3. Қолданыңыз.
Көксерек туралы ел не дейді?
Кәпір, қырыс, тағы емес пе? Кеудесін бермейді жасымайды. Ұры
асырасаңда мал болмайды, тұқымы жау емес пе?
( Шығармашылық жұмыс)
Мәтін желісіне қарай сұрақтар
1. Әңгімедегі басты кейіпкер кім деп ойлайсың?
2. Көксерек ұрлық пен адал астың айырмасы не екенін ұға алмады дегенді қалай түсінесің?
3. М.Әуезов кім? Өткен тарауда оның қандай әңгімесімен танысып едің?
Ой қозғау.
Қай жазушылардың шығармаларын алып қарасақ та табиғат назардан тыс қалған емес.
- Ендеше, мына сөзге назар аударыңдаршы?
- Табиғат дегеніміз не, қалай түсінесіңдер
Табиғат
қоршаған орта халық қазынасы
Ал табиғатқа шабуыл жасау, оның тылсым тыныштығын бұзу мәселесіне қалай қарайсыңдар?
- Олай болса кеше ғана оқып танысқан бәріміз көркем фильм арқылы жақсы білетін Көксерек және оның иесі ( Құрмаш) олардың іс-әрекеті турасында әңгіме өрбімек.
Сұхбат алу.
1. Көксерек фильмін көрдің бе?
2. Қай жері сіздің есіңізде қалды?
3. Көксерек туралы сіздің ойыңыз?
Көксерек фильмінен үзінді көру.
1-бөлім: Қасқырлар мекені
2-бөлім: Адамдар қиянаты
3-бөлім: Көксерек пен Құрмаш
4-бөлім: Әжесі мен Құрмаш
5-бөлім: Айқас
6-бөлім: Қасқыр қашанда қасқыр
Сұрақтар.
1. Қасқырлар апанын адамдар неге талқандады?
2. Бөлтіріктерге істегендеріне қалай қарайсыңдар?
3. Өзін мәпелеп өсірген Құрмашты танымай, Көксеректің жауыздық істеген себебін қалай түсінесің? ( 1-шіден ол аш, 2-шіден адамдарға деген өшпенділік және ол бөрі, тағы аң, оның иесі болмайды)
Топтау ( сәйкестендіру кестесі)
Кейіпкерлер Тән қасиеттер
Адам саналы
Қасқыр санасыз
ойлайды
еңбектенеді
жыртқыш
қомағай
Шығармашылық жұмыс
1. Қасқырға байланысты мақал-мәтелдер айту
2. Қасқыр туралы қысқаша мәлімет
3. Қасқыр туралы 5 с-йлем
Сабақты бекіту.
Әңгімені тізбектей оқу.
Бекіту сұрақтары:
1. Көксерек әңгімесі қай жылы жазылған? ( 1929 ж)
2. Қасен деген кім? ( белгілі аңшы)
3. Құрмаштың елі? ( Қараадыр)
4. Көксеректі жеңген иттің аты? ( аққасқа)
5. Көксерек әңгімесінің тақырыбы? ( Адам-Табиғат-Қасқыр)
Қорытынды.
Әуезовтен жетті бізге көп дерек,
Тұтқын бопты Құрмашжанға Көксерек.
Шуылдасып ауылдың көп иттері,
Жабылыпты Көксерекке көп төбет.
Жасалған қорытынды. ( пікір алысу)
Қасқырдың болмысы адам тәрбиесіне көнбейді екен, түз тағысы да өмір сүруге құқылы.
Адамдар табиғат заңдылығын бұзса, ол өзіне қатер төндіреді.
Балалар сабағымызды табиғат пен бастап едік, табиғат пен аяқтайық.
Жер бәріміздің ортақ үйіміз. Ол аңға да, адамға да жетеді. Сондықтан сыйысып-сыйласып тату өмір сүрейік.
Үй жұмысы.
Оқу, талдау. Адам және табиғат эссе жазу
Бағалау.
Осымен сабақ аяқталды. Сау болыңыздар.
