Тема :НАЦИОНАЛЬНЫЙ ОБРЯД «ИСЕМ кушу»( «Наречение именем»)
Цель:
Продолжить ознакомление детей с культурой, традициями и обычаями татарского народа;
Расширить знания по орнаменту, их значении и употреблении. Развивать интерес к изучению истории народа, прививать уважение к прошлому и настоящему;
Воспитывать уважительное и бережное отношение к членам своей семьи, семейным и нравственным ценностям, желание познавать культуру татарского народа с помощью игр, стихов и песен.
Накапливать и обогащать двигательный опыт детей;
Создавать условия для проявления активности, самостоятельности и творчества детей в разных видах игр.
Воспитывать интерес к языку и осознанное отношение детей к языковым явлениям.
Ход мероприятия
Звучит аудиозапись. Входят под музыку дети (2 класс)
Ведущая: Здравствуйте ,дети!
Дети: Здравствуйте!
В: Как я рада сегодня вас приветствовать, проходите, присаживайтесь
(В): В старину рождался на свет человечек, брал его отец на руки, заворачивал в свою рубаху и выносил во двор, нужно было малыша показать небу, солнцу, месяцу, представить матушке земле, нужно и в воду младенца окунуть. Родился на свет новый человек – нужно было назвать ребенка – имя было тайное, его чужим нельзя было говорить – это имя называлось пеленочное имя (юргак исеме)
(В): Ребята, у кого-нибудь есть тайное имя?
Ответы детей.- Да есть
(В): Сейчас мы поиграем в игру «клубочек имен» и узнаем, как вас зовут. У меня клубочек в руке, передавая его друг другу, будем называть свое имя.
ИГРА «КЛУБОЧЕК ИМЕН».(Музыка)
Меня зовут…(Амина, Амелия, Рузалия, Ильдар, Самат, Тимур)
(В): Вот мы и представились!
(В): Кто ответит, почему родители вас так назвали?
-Ильдар: Ильдар – хозяин своей страны,
-Самат :-Мою маму зовут Айгюль – а это имя переводится как лунный цветок, а Самат : Одни ученые считают его арабским «Самат» (صمت) – «молчание», «молчаливый». Другие ученые считают, что имя Самат –переводится как «вождь», «верховный правитель»
-Амина :Арабское имя Амина происходит от имени матери Пророка Мухаммада и переводится как «верная», «надежная», «честная»
- Тимур:-Тимур-это имя означает стойкого, прочного человека
-Рузалия: –Рузалия переводится как «светлая», «лучистая», то есть «день»
-Амелия: -Амелия– переводится «трудолюбивая»
(В): Вот вы ответили, почему родители вас так назвали.
(В): Раньше у татар существовал обычай наречения имени – (Исем биру) бəйрəме. И до сих пор продолжается этот обычай. Вот мы сегодня узнаем о нем и проведем его. Я попросила узнать у ваших мам, бабушек, какие были обычаи, приметы, поверья, связанные с рождением ребенка.
Дети:
1 ребенок- А мы знаем, у татар есть такие обычаи – как люльку пустой не качали, волосы до года не стригли.
2 ребенок - Спящим никому не показывали, до 40 дней одного не оставлять в доме.
3 ребенок - А вот еще примета такая была раньше: люди верили, что ребенка без имени могли украсть или поменять злые духи.
Слышится, плачь ребенка. (запись)
Амелия-Ура ,сойенче у меня родился братик, минем энекэшем туды.
(В)Давайте мы выбирем имя братику Амелии. Игра называется «Тубэтэй»,тут ,в тюбетейке на бумаге имена написаны, а вы будете выбирать имя.
Игра «Тубэтэй» дети достают жребий и читают имя.(Музыка)
В.У большинства детей имя «Камил» Вот и придумали и мы имя братику Амелии .
Заходят ПАПА и МАМА,бежит Амелия к родителям и говорит.
Амелия: Әти,Камил дип кушыйк энемэ
Әти: Кем дип исем кушарлар, дип,
Барысы да баш вата.
Олы дөнья каршысында
Исемсез бала ята.
Әни: Көлемсерәп ята бишегендә,
Күзе белән генә сөйләшә.
Тавышлары оҗмах кошыныкы кебек,
Еласа да шатлык өләшә.
-Кунаклар килер вакыт та җитә.Эййй, на кунаклар да килэ.
1 нче апа: Исәнмесез! Улыгыз туу шатлыгын уртаклашабыз!
2 нче апа: Пар канатлы, сәламәт булып үссен.
3 нче абый: Әти-әни үстерсеннәр аны,
Бик яратып, кадерләп һәм сөеп.
Əни: Иң беренче туе бу баланың,
Бәби туе бүген үтәчәк.
Мулла дога укып колагына
Серле итеп исем әйтәчәк.
Əти: Бәби туе – бик җаваплы йола,
Яңа кеше үзенә исем ала.
Исеменә туры килсен җисме,
Бик бәхетле булсын бу бала.
Əни: Амин! Амин! Шулай булсын! Әлегә бәбиебез йоклый, Ильяс хәзрәт белән сөйләшенгән, хәзер килеп җитәр.
Əти: Син, әнисе, ашны өлгерт, ә кунаклар бераз күңел ачып алсыннар. Әйдә, әнисе.
Балалар, килегез, энекәшегез белән танышыгыз.
Бәбинең тәпиен күрсәтәләр.
1 нче бала: И, бигрәк бәләкәй тәпиләре. Алар зур булып үсәрләр микән?
2 нче бала: Безнең дә аякларыбыз шулай нәни генә булды микән?
3 нче бала: Мин бәләкәй чакта әнием миңа менә бу җырны җырлый иде:
Әлли-бәлли бәбкәсе,
Кая киткән әнкәсе?
Каенлыкка җиләккә,
Амелияга бүләккә.
1 нче бала: Мин дә бәбине котлап, бер шигырь сөйлим:
Әлли-бәлли итә бу,
Йокыларга китә бу,
Йоклап торгач, зур үсеп,
Укуларга китә бу.
2 нче бала: Ә мин бу шигырьнең икенче төрлесен беләм:
Әлли-бәлли итә ул,
Йоклап кына китә ул,
Үсеп буйга җиткәчтен,
Армиягә китә ул.
Əни: Оланнар, бик зурладыгыз энекәшегезне, рәхмәт. Таза-исән, бәхетле-тәүфыйклы булып үсегез.
Əти: Рәхмәт, балалар! Энекәшегезне яратыгыз, ярыймы. Ул да сезне абыйларым, апаларым дип кенә торыр.
ƏНИ: Бу баланы ким-хур итмәгез, аны яратыгыз. Хәзер, рәхим итеп, дәү әниләр, дәү әтиләр, кунаклар, бәби белән танышыгыз инде.
1-нче апа: Якты дөньяларга килгән сабыйларның
Иң-иң бәхетлесе булырсың.
2 нче апа :Туган җирдә, туган төягеңдә
Пар канатың мәңге талмасын.
Бәби янына килеп, бүләкләр салалар. Башка кунаклар да, теләкләр әйтеп, бүләкләр бирәләр
Әти: Сөбханалла! Нәсел җебем булып,
Улым туды.
Рәхмәт инде сиңа, әнкәсе.
Үзем исән чакта
Ятим-ялгыз,
Ач-ялангач итмәм мин сезне.
Аделя:-А я тоже хочу маме говорю спасибо и спою песню.(Аделя поет)
Әни: Рэхмэт.
Күз карасы кебек үстерербез
Нарасыйны, газиз улыбызны.
Әти: Өсте бөтен, тамагы тук булыр,
Ышан миңа, ышан, әнкәсе.
Əти: Сөбханалла, Ильяс хәзрәт кереп килә бит, каршылыйк әле.
Ильяс хэзрэт;-Исэнмесез,кем дип исем кушабыз?(Сойли)
Əти –Камилжан
Мулла рассказывает (что обознает рассказывает)
Əти: Синең матур исемең “Камилҗан” дип,
Хәзер шәҗәрәгә языла.
Энеләрең, сеңелләрең тусын,
Дәвам итеп нәсел агачын.
Шәҗәрәгә баланың исемен яза.
Кунакларга булэк таратыла.
Барысы да: Амин! Амин! Шулай булсын! Илләр имин-тыныч булсын! Амин!
Дога укыла.
Әни: -Эйдэгез, кунаклар, табынга рэхим итегез.Дорогие гости ,добро пожаловать на праздничный стол.(приглашаются на чаепитие)
