- Мына терминдерге түсінік беріңіз: революция, эволюция, регресс, прогресс
- Адамзат қоғамының даму тарихының кезеңдерін атаңыз
- Өркениет дегеніміз не?
- Жаһандану және антиглобализм дегенді қалай түсіндіруге болады?
- Басты жаһандық проблемаларды атаңыз
- Экономикалық әрекеттің басты субъектерін атаңыз
- Тұтынушы деген кім? Оның іс – әрекеті немен ерекшеленеді?
- Қазақстан Респуликасында тұтынушылар құқықтары қалай қорғалады?
- Сұраныс дегеніміз не? Тұтынушының сұранысына қандай факторлар әсер тигізеді?
- Сұраныс заңын айтып беріңіз
- Қандай өндіріс факторларын білесіз?
- Әрбір өндіріс факторы өз иесіне қандай табыс әкеле алады?
- Қазақстандағы бизнесті ұйымдастырудың негізгі нысандарын атаңыз
- Бизнес – жоспар дегеніміз не?
- Бизнес – жоспардың негізгі кезеңдерін атаңыз
- Ұсыныс дегеніміз не?
- Ұсынысқа әсер тигізетін факторларын атаңыз
- Ұсыныс заңын айтып, оның графигін көрсетіңіз
Нарықтық құрылым типтері. Типы рыночных структур.
Сабақ жоспары:
- Конкуренция - бәсеке
- Нарықтың негізгі үлгілері
- Нарық үлгілері
- Мемлекеттің монополияға қарсы саясаты
Работа с информационным текстом учебника. Чтение методом инсерта.
Метод «ИНСЕРТ»
- «ИНСЕРТ» (INSERT – Interactive Noting System for Effective Reading and Thinking) - прием маркировки текста – интерактивная система заметок для эффективного чтения и размышления.
- · Знак «галочка» (V) – отметьте в тексте уже известную вам информацию;
- · Знак «плюс» (+) – отметьте новую информацию;
- · Знак «минус» (-) – отмечается то, что идет вразрез с имеющимися у вас представлениями, то, о чем вы думали иначе;
- · Знак «вопрос» (?) – отмечается то, что осталось непонятным и требует дополнительного изучения и понимания, то, о чем вы бы хотели узнать подробнее.
- 2. При чтении удобно заполнять таблицу №2:
- Прочитайте статью на странице и заполните маркировочную таблицу:
- “ V” ЗНАЛ
- “ +” УЗНАЛ
- “ -” ВЫЗЫВАЕТ СОМНЕНИЕ
- “ ?” ХОЧУ УЗНАТЬ
Работа в группах:
- Жетілген бәсеке - Совершенная конкуренция
- Монополистік бәсеке - Монополистическая конкуренция
- Олигополия
- Монополия
Топтық жұмыс (кестені толтыру)
- Жетілген бәсеке - Совершенная конкуренция
- Монополистік бәсеке - Монополистическая конкуренция
- Олигополия
- Монополия
Денотатный граф
- Суть данного приёма заключается в том, что ученик выделяет ключевое понятие (существительное).
- Ниже он подбирает глаголы, описывающие наиболее важные процессы, происходящие с данным понятием (существительным). На данном этапе данный приём перекликается с Синквейном (пять строчек) .
- Для Денотатного графа характерно чередование существительных и глаголов. Поэтому на следующем уровне необходимо представить комментарии к глаголам существительными, иногда связанными с ними прилагательными.
- На следующем уровне ученик подбирает глаголы к предыдущим существительным.
- Ключевое слово по мере построения графа дробится на слова-«веточки».
Монополия
Бәсеке немесе конкуренция
- Нарықтық экономикада, яғни жекеменшік, еркіндік, бастамашылдық және кәсіпкерлік жағдайында шаруашылық тетіктің басты элементі бәсеке болып табылады
- «Бәсеке» сөзі латын тілінен «concurrere» - «соқтығысу», «тап болу» деген мағынаны білдіреді.
Нарықтың негізгі үлгілерінің көрсеткіштері:
- Фирма саны;
- Өнім типі;
- Бағаны бақылау деңгейі;
- Салаға кіру шарты;
- Жетілмеген бәсеке
Жетілген бәсеке
Негізгі ерекшеліктері:
- Ұсақ сатушылар санының көптігі;
- Сатылатын өнім барлық сатушыларды біркелкі;
- Бағаның ұсыныс пен сұраныс арқылы анықталуы;
- Нарыққа кіру және шығу толық еркіндігі
Монополия (грек тілінен «монос» - «жалғыз», «полео» - «сатушы»)
- МОНОПОЛИЯ - ұқсас алмастырушысы жоқ тауарды нарыққа жалғыз жеткізуші болып табылатын және ол өз тауарының бағасына әсер ете алатын нарықтық құрылым
- Монополияның негізгі сипаттамалары:
- Жалғыз сатушы;
- Тауарды алмастыратын басқа тауар жоқ;
- Монополист өз тауарының бағасын реттей алады;
- Нарыққа кіруде кедергілердің болуы;
- Сатып алушы бағаны қалыпты деп қабылдайды
«Табиғи монополияға» қоғамдық пайдаланудағы кәсіпорындар және бірегей табиғи ресурстарды пайдалануға беруші кәсіпорындар жатады
Олигополия (грек тілінен «олигос» - «бірнеше», «полео» - «сатушы»)
- Сатушалыр өз тауарының бағасын реттей алады;
- Өз әрекеттерінде басқа сатушылардың жауабын есепке алады;
- Нарыққа кіру түрлі шектеулердің болуы себебінен жабық;
- Бірнеше ірі фирма бар;
- Сатып алушы бағаны қалыпты деп қабылдайды
ОЛИГОПОЛИЯНЫҢ ТҮРЛЕРІ
Үйлестірілмеген олигополия (бір – бірімен байланысқа түспейді)
ОЛИГОПОЛИЯ
Картель (келісім)
Картельге ұқсас құрылым
Мақсаты – ұзақ мерзімдік монополистік тепе - теңдік
«ереже бойынша ойын»
Монополистік бәсеке
Ұқсас бірақ парапар (сатып алушылар көзқарасы тұрғысынан) өнімді ұсынатын өндірушілердің салыстырмалы түрдегі үлкен санын білдіреді
Монополистік бәсекеге тән сипаттамалар:
- Сатушылар өзінің тауарының бағасын реттей алады;
- Сатып алушылар басқа сатушылардың есеп айырысуына қатыспайды;:
- Нарыққа кіруге жол ашады;
- Сатып алушылар бағаны белгіленген реттелікпен қабылдайды
Нарықтардың салыстырмалы сипаттамасы (кестені толтыру)
Нарық сипаттамасы
Жетілмеген бәсеке
Монополия
Олигополия
Сатушы саны
Монополистік бәсеке
Жетілген бәсеке
Нарыққа кіру шарттары
Өнімнің дифференциа циясы
Бағаны бақылау
Нарықтардың салыстырмалы сипаттамасы
Нарық сипаттамасы
Жетілмеген бәсеке
Монополия
Сатушы саны
Олигополия
Жалғыз
Нарыққа кіру шарттары
Монополистік бәсеке
Жетілген бәсеке
Қиын кедергілер
Өнімнің дифференциа циясы
Бірнеше
Бағаны бақылау
Бір өнім
Жоғары деңгейдегі кедергілер
Көптеген сатушы
Болмауы мүмкін
Толық
Көптеген тәуелсіз сатушы
Болуы мүмкін
Жоқ
Толығымен бар
Картель
Дифференциация арқылы болуы мүмкін
Жоқ (ширпотреб)
Жоқ
Мемлекеттің монополияға қарсы саясаты
- Монополияға қарсы саясат – фирмалардың монополиялық билігін шектеу жолымен бәсекені күшейту мен қорғауға бағытталатын шаралар жүйесі
- Саясаттың негізгі бағыттары:
- Бағаны тікелей реттеу
- Салық салу
- Табиғи монополияны реттеу
Синквейн
Жаңа сабақты бекіту:
- Оқулықтың 141 бетіндегі 1, 2, 3 тапсырманы орындау
Үй тапсырмасы:
- Параграф 17, 141 беттегі 5 тапсырма
Рефлексия
Сабақ
Мен сабақта
1. Қызық
Қорытынды
1. Жұмыс істедім
2. Онша емес
2. Демалдым
1. Материалды түсіндім
3.Айырмашы лығы жоқ
2. Өз білгенімнен көбірек ақпарат алдым
3.Басқа оқушыларға көмектестім
3.Түсінбедім
