Сабақтың тақырыбы:
“ Атомның ядролық үлгісі
.Резерфорд тәжірибесі”
Сабақтың мақсаты:
Білімділік:
Дамытушылық :
Тәрбиелік:
Атомның құрылысы туралы мағлұмат беру; Ғалымдардың жасаған атом моделдерімен таныстыру.Планетар-лық модельдің ерекшеліктерін айту
Оқушылардың танымдық белсенділігін арттыру, ойлау,есте сақтау қабілеттерін дамыту және ой қорытуға дағдыландыру.
Алған білімдерін өмірмен байланыстыратын шығармашыл тұлға тәрбиелеу
Сабақтың жүрісі
1 - кезең. Ұйымдастыру
2 - кезең. «Мен нені үйрендім?»
3 - кезең. “Ой қозғау”
4 - кезең. «Сәйкесін тап»
5 - кезең. «Мағынаны ашу»
6 - кезең. «Венн диаграммасы»
7 - кезең. «Білгенімді дамыту»
8 - кезең. «Физикалық тілде»
9- кезең. “Шығармашылық жұмыс”
10 - кезең. «Шығу парағы»
2
“ Мен нені үйрендім”
Өткен тақырыпты қайталау
Шығару спектрі деген не?
Заттың шығарған сәулесінде бар жиіліктер жиынтығы
Тұтас спектр деген не?
Қыздырылған қатты,сұйық,плазма шығарады
Сызықтық спектр деген не?
Атомдық күйдегі газдар шығаратын спектр
Жолақ спектр деген не?
Молекулалық күйдегі газдар шығаратын спектр
Жұтылу спектрі деген не?
Затта жұтылатын сәуле жиіліктерінің жиынтығы
Фотоэффект қандай құбылыс?
Жарықтың әсерінен заттан электроннның ұшып шығуы
Жарықтың дуалистік қасиеттері
Толқындық және кванттық
Элементар заряд деген не?
Заттың бөлінбейтін ең ұсақ бөлшегі
Есептер шығару
№ 1
Толқын ұзындығы 0,75 мкм фотон энергиясын тап
№ 2
Фотон энергиясы 2*10(-17)Дж .Сәуле жиілігін тап.
№ 3
Жиілігі 10(12) Гц инфрақызыл сәуле үшін фотон массасын тап
№ 4
Күміс үшін фотоэффектінің қызыл шекарасы 0,29 мкм. Шығу жұмысын тап
Б) “ Сәйкесін тап” ойыны
Фотон энергиясы
Фотоэффект үшін Эйнштейн формуласы
m=m 0 /√1-(υ^2-C^2)
E=hv
Фотоэффектінің “қызыл шекарасы”
P=h/λ
Фотон массасы
v min =A/h
Фотон импульсі
Бөлшектің тыныштық массасы
m=hv/c^2
hv=A шығу +E кин
31.01.2013 ж
Атом ядросының үлгісі.
Резерфорд тәжірибесі
Демокрит
Б.з.б 460 - 370
1903 жылы
Дж.Томсон радиусы 10^(-10)м , формасы шар тәрізді электрлік бейтарап жүйе болатын атом моделін ұсынды.Оң зарядтар сфераның барлық көлемі бойынша үлестіріліп,теріс заряд оған жабысқанан.
Атомның планетарлық моделі
Ядро
Электрон
Эрнест
Резерфорд
(1871–1937)
“ Электрондық оқулықтан демонстрация”
1911 жылы Эрнест Резерфорд тәжірибе нәтижесін қорытып атом ядросының планетарлық моделін ұсынды.
- Атомның центрінде –оң зарядталған ядро
- Күннің айналасындағы планеталар сияқты электрондар ядро айналасында дөңгелек және эллипстік орбита бойынша қозғалады
m е = 9,1*10 -31 кг
Электрон
m p = 1,6726 *10 -27 кг
П р о т о н
m n = 1,6749 *10 -27 кг
Н е й т р о н
F тарт =Gm 1 m 2 /R 2
F теб =kq 1 q 2 /R 2
1.Атом құрылысының «планетарлық» моделін ұсынған ғалым кім? Қай елдің ғалымы? Қай жылы ұсынды?
Ағылшын ғалымы Э.Резерфорд,
1911 жылы
2.Атомның құрылысын кім айтып береді?
Атомның центрінде ядро орналасқан, электрондар ядро айналасында эллипстік орбита бойымен қозғалады.
Венн диаграммасы
АТОМ
КҮН ЖҮЙЕСІ
-Центрінде- оң зарядталған ядро
-Электрондар ядроны айналады
-Өлшемі өте кіші
-Атомдық күш әсер етеді
-Центрінде –Күн
-Планеталар Күнді айналады
-Өлшемі өте үлкен
-Гравитациялық күш әсер етеді
-центрге тарқыш күш Әсер етеді
-Айналу радиусы бар
-Белгілі бір орбитасы бар
“ Білгенімді
дамыту”
Есеп шығару
Жылдамдығы 1,9*10(7) м/с α бөлшек алтын атомының ядросына жақындай алатын ең аз қашықтықты тап.α бөлшектің массасы 6,6*10(-27)кг, заряды 3,2*10(-19)Кл.Алтын ядросының заряды 1,3*10(-17)Кл
“ Физикалық тілде”
планетарлық
1.Резерфорд тәжірибелерінен тікелей атомның ...
моделі келіп шығады.
2.Центрінде массасы түгелдей жинақталған ... зарядталған атом ядросы орналасқан.
3.Ядроны айнала, белгілі орбиталармен ...
қозғалып жүреді.
4.Атом оң зарядталған шар.Электрон шардың ішінде орналасқан.Бұл ... жасаған атом моделі
5.Электрон – бұл заряды теріс және модулі бойынша элементарлық ... Кл зарядқа, ал массасы
... кг – ға тең бөлшек.
5.Альфа бөлшектің ядродан тебілу себебі, ол ... зарядталған
оң
электрондар
Томсон
е=1,6*10 -19
m е = 9,1*10 -31
оң
Шығармашылық жұмыс
Қол ұстасқан шамдардың
Мін таппайсың бойынан
Бірі қалса сүрініп
Бәрі кетер ойыннан
Тізбектей жалғау
Өткізгіштер біріккен
Ол нүктені түйін дер
Бұл жұмбақтың шешуі
Қандай жалғау шешіңдер
Параллель жалғау
Күн шыққан соң суарған суды Күн жұтады.
Ақша қарда көп жүрсең көзің бір күні қарығар,
Алыс жерде көп жүрсең көңілің бір күні тарығар
Күн батқан соң суарған суды жер жұтады
Күндіз булану температураның артуына байланысты атрады
Жарық ақ денеден түгел шағылады
Үйге тапсырма:
Оқулықтан §7.2. оқу,
Сөзжұмбақ құрастыру.
«Бағалау"
Сау болыңыздар!