"Күш" тақырыбына арналған ашық сабақ жоспары

Тақырыбы: Күш  Мақсаты:  1. Күнделікті тіршіліктен тәжірибе келтіре отырып күш туралы түсінік, анықтамасын, шамасын белгіленуін, өлшем бірлігін, ерекшелігін менгерту.  2. Тәжірибе арқылы бақылау көз жеткізу, ойлау қабілетін дамыту.  3. Оқушыларды физикалық мәдениетке тәрбиелеу, жүйелі түрде жұмыс істеуге, өз ойын дәл тиянақты айта білуге үйрету, тәрбиелеу.  Әдіс - тәсілі: Тәжірибе, сұрақ жауап, топпен жұмыс.  Типі: Жана сабақ.  Көрнекілігі: Оқулық, суреттер, деңгейлік тапсырмалар.  Сабақтың барысы:  I. Ұйымдастыру кезеңі  II. Өткен тақырыпты пысықтау  III. 1.Сыныпты үш топқа бөліп өткен тақырыптар бойынша тапсырма беру, топ басшысын сайлау.  I-топ Күш - білімде  II- топ Күш - атасын танымас  III- топ Көптің күші бірлікте  Мақал - мәтел:  “ Білімі күшті бірді - жығады, білімі күшті мыңды жығады”  “Көптің күші- бірлікте”  I –топ:  1. Денелерді өзара әрекеттесуі дегеніміз не?  2. Қозғалыс жылдамдығы дегеніміз не? Ол нені көрсетеді? Формуласын жазындар.  II –топ:  1. Инерция деп нені атайды?  2. Тығыздығы мен көлемі бойынша денің массасын қалай есептейміз.  III –топ:  1. Заттың тығыздығы деп нені айтамыз. Формуласын жазындар.  2. Денеге еш нәрсе әрекет етпесе, ол қандай күйде болады?  Жауап:  I – топ  1. Денелердің өзара әрекеттесуі дегеніміз – денелердің бір – біріне әрекет етуі.  Өзара әрекеттесу күрделі құбылыс, мысал келтіру  2. Қозғалыс жылдамдығын анықтау үшін оның берілген уақыт ішінде орын ауыстыруын сол уақыт аралығына бөлу керек.  м\с  V=L/t V=S/t  II – топ  1. Денеге басқа денелер әрекет етпеген кездегі жылдамдығын сақтау құбылысы инерция деп аталады( латынша инерция – қозғалыста емес әрекетсіздік)  2. Денелердің өзара әрекеттесу кезіндегі жылдамдықтарының өзгерту дәрежесін анықтайтын физикалық шама масса деп аталады. Массаны m белгілейді. m = p * v , өлшем бірлігі кг  III – топ  1. Заттың тығыздығы деп сол заттың көлем бірлігіндей массасына тең физикалық шаманы айтады.  S=m/υ кг/м  2. Денеге басқа денелер әрекет етпесе,онда ол тыныштық күйінде болады, немесе Жермен салыстырғанда түзу сызықты бірқалыпты қозғалады. Өзгермейді.  2. Деңгейлік тапсырма  Оқушыларға жеке тапсырма беру.  Топты бағалау үшін сұраққа берілген жауап бойынша ұяшыққа ұпайын салып отыру.  1. Демонстрациялап көрсетемін. Жай қағаз, умаждалған қағаздың түсуі. Арбаны итеріп жүргізу. Арбаны итермелеп қозғалтуға болады. Бұл жағдайда арба ненің әсерінен қозғалады, яғни арбаның жылдамдығы адам қолымен әсер еткендіктен өзгереді. Әсер етуші дене адамның қолы,яғни денеге күш әсер етеді, немесе денеге күш түсірілген делінеді. Тақырыпты ашу.  3. Үш топқа тапсырмаберу.  I –топ. Тақтаға шығады бір - бірін итереді  II – топ. Машина суреті.  III –топ. Доп беремін.  Әр топ берілген тапсырма бойынша жауап береді. Күш туралы классир жасап анықтама беру.  4. Дәптермен жұмыс. Күш ережесін жазып, күщтің бағытын көрсетіп, белгілеуін жазу.  Күш - қозғалыс жылдамдығын өзгертуші. Күш физикалық шама. F ; F  Күш сандық мәнімен ( модулімен) және бағытымен сипатталатын физикалық шама болып табылады.  5. Реферат оқытып, күштің тарихи мәлімет беріп күштің өлшем бірлігін айту яғни (H) Ньютон, яғни Н тыныштық күйіндегі массасы 1 кг денеге 1 с ішінде Килоньютон (кН)  6. Суретпен жұмыс.  7. Топпен жұмыс.  I – топ  1. Бір дененің екінші денеге әсер еткен неден білінеді?  2. Физикада күш деген сөзді біз қалай түсінеміз?  II – топ  1. Күш дененің қозғалыс сипатына қалай әрекет етеді?  2. Күш немен сипатталады?  III –топ  1. Дененің жылдамдығы оған басқа дене әсер ету салдарынан өзгеретінің көрсететін мысалдар келтіру  2. Күш бірлігі ретінде не қабылданған.  IV. Рефлексия.  V. Сабақтың қорытынды.  VI. Үйге тапсырма.

7-сынып ФИЗИКА және АСТРОНОМИЯ 1-жарты жыл

2- нұсқа

1.​ 

2.​ Қайсысы зат болып табылады?

A.​ Жарық

B.​ Ауа

C.​ Трактор

D.​ Булану

A.​ 2. Физикалық шаманы көрсет?

B.​ Уақыт

C.​ Темір

D.​ Тікұшақ

E.​ Үстел

3.​ Қайсысы физикалық дене?

A.​ Қағаз

B.​ Дәптер

C.​ Жылдамдық

D.​ Қайнау

4. Заттың құрлысы, молекулалардың қозғалысын қай теория түсіндіреді.

A.​ Электродинамика

B.​ Классикалық механика

C.​ Молекулалық - кинетикалық теория

D.​ Термодинамика

5. Аспан денесін көрсет

A.​ Астероид

B.​ Су

C.​ Ұшақ

D.​ Жарық

6. Жүрілген жолдың өлшем бірлігін көрсет:

A.​ км, см, м

B.​ км/сағ, м/с, см/с.

C.​ м³, см³, мм³

D.​ сағат, минут, секунд

7. Күн жүйесінде неше планета бар

A.​ 8

B.​ 9

C.​ 12

D.​ 6

8. Күнге жақын орналасқан планета:

A.​ Плутон

B.​ Сатурн

C.​ Жер

D.​ Меркурий

9. Жер Күнді қанша уақытта бір айналып шығады:

E.​ 365 тәулік

F.​ 24 сағат

G.​ 365 минут

H.​ 12 сағат

10. Молекулалық –кинетикалық теорияның негізгі қағидаларын қорытындылаған ғалым:

A.​ Аристотель

B.​ Демокрит

C.​ Ломоносов

D.​ Ньютон

11. Ай бетінде бірінші рет барған кім, және қай елдің астронавты?

A.​ Гагарин, Ресей

B.​ Әубәкіров, Қазақстан

C.​ Армстронг, Америка

D.​ Мұсабаев, Қазақстан

12. Мына сандарды стандарт түрде жазылуын көрсет: 6000; 0,00003; 9250000

A.​ 6∙10³, 3∙10⁵, 925∙10⁴

B.​ 6∙10^-3, 3∙10^-5, 925∙10⁴

C.​ 6∙10³, 3∙10^-5, 925∙10⁴

D.​ 6∙10³, 3∙10^-5, 925∙10^-4

13. Күн мен түннің ауысуы

A.​ Жердің өз осінен айналуына байланысты

B.​ Жердің Күнді айналуына байланысты

C.​ Айдың Жерді айналуына байланысты

D.​ Жер мен Айдың Күнді айналуына байланысты

14. Алып планета қайсысы

A.​ Уран

B.​ Сатурн

C.​ Күн

D.​ Юпитер

15. Жердің тұңғыш жасанды серігі қай жылы ұшырылды

A.​ 1957 ж

B.​ 1961 ж

C.​ 1950 ж

D.​ 1960 ж

16. Жерден Күнге дейінгі қашықтығы қандай?

A.​ 150 000 км

B.​ 150 000 000 км

C.​ 150 000 м

D.​ 150 км

17.​ Физика пәні нені зерттейді?

A. Техниканы зерттейді.

B. Аспан денелерін зерттейді.

C. Табиғат құбылыстарын зерттейді.

D. Атомдар мен молекулаларды зерттейді.

18​ Физика» атауы нені білдіреді?

A. Табиғат B. Адам

C. Қоғам және техника D. Космос

19. Тұңғыш қазақ ғарышкері-

A. Т. Мұсабаев B. Т. Әубәкіров

C. Ю. Гагарин D. Н. Басов

E. А. Айбергенов

20. Материя дегеніміз -

A. Тастар B. Ағаштар

C. Өсімдіктер D. Табиғаттағы кез-келген зат

21. Астрономияның негізгі құралын атаңыз?

A. Микроскоп B. Телескоп

C. Лупа D. Бинокль

22. 6кН-да неше Н бар?

A. 50 Н B. 0,5Н

C. 500Н D. 6000Н

23. Молекула дегеніміз -

A. Заттың химиялық қасиетін бойына сақтаған ең кіші бөлшегі.

B. Заттың құрамдас бөлшегі.

C. Заттың ұсақ бөлшектері.

D. Заттың химиялық элементтерінің қасиетін бойына сақтаған ең кіші бөлшегі.

24. Диффузия құбылысы дегеніміз -

A. Бөлшектердің тез қозғалысы.

B. Газдағы (сұйықтағы) бөлшектердің ретсіз қозғалысы.

C. Қатты денедегі бөлшектердің ретсіз қозғалысы.

D. Бөлшектердің баяу қозғалысы.

E. Бөлшектердің ретсіз қозғалысы.

25. Табиғатта заттың неше күйі кездеседі.

A. 1 B. 2

C. 3 D. 4

26. Температура нені сипаттайды?

A. Дененің қозғалыс әреткетін.

B. Дененің жылдамдығын

C. Дененің ыстық, суық екендігін.

D. Дененің температурасын

E. Дененің қызулық дәрежесін

27. Күн жүйесінде неше планета (ғаламшар) бар?

A. 7 B. 8

C. 9 D. 10

28. Гук заңы қалай өрнектеледі ?

А. F= m₁m₂/R² В. F=ma

С. F= N. D. F= k Δx

29. Тығыздық қандай формуламен анықталады?

А.

В.

С.

D.

Е.

30. Деформация дегеніміз

А. Дененің қатты созылуы.

В. Дененің пішіні мен өлшемінің өзгеруі.

С. Дененің массасының өзгеруі.

D. Дене салмағының азайюы.

7-сынып ФИЗИКА және АСТРОНОМИЯ 1-жарты жыл

2- нұсқа

1.​ 

2.​ Қайсысы зат болып табылады?

A.​ Жарық

B.​ Ауа

C.​ Трактор

D.​ Булану

A.​ 2. Физикалық шаманы көрсет?

B.​ Уақыт

C.​ Темір

D.​ Тікұшақ

E.​ Үстел

3.​ Қайсысы физикалық дене?

A.​ Қағаз

B.​ Дәптер

C.​ Жылдамдық

D.​ Қайнау

4. Заттың құрлысы, молекулалардың қозғалысын қай теория түсіндіреді.

A.​ Электродинамика

B.​ Классикалық механика

C.​ Молекулалық - кинетикалық теория

D.​ Термодинамика

5. Аспан денесін көрсет

A.​ Астероид

B.​ Су

C.​ Ұшақ

D.​ Жарық

6. Жүрілген жолдың өлшем бірлігін көрсет:

A.​ км, см, м

B.​ км/сағ, м/с, см/с.

C.​ м³, см³, мм³

D.​ сағат, минут, секунд

7. Күн жүйесінде неше планета бар

A.​ 8

B.​ 9

C.​ 12

D.​ 6

8. Күнге жақын орналасқан планета:

A.​ Плутон

B.​ Сатурн

C.​ Жер

D.​ Меркурий

9. Жер Күнді қанша уақытта бір айналып шығады:

E.​ 365 тәулік

F.​ 24 сағат

G.​ 365 минут

H.​ 12 сағат

10. Молекулалық –кинетикалық теорияның негізгі қағидаларын қорытындылаған ғалым:

A.​ Аристотель

B.​ Демокрит

C.​ Ломоносов

D.​ Ньютон

11. Ай бетінде бірінші рет барған кім, және қай елдің астронавты?

A.​ Гагарин, Ресей

B.​ Әубәкіров, Қазақстан

C.​ Армстронг, Америка

D.​ Мұсабаев, Қазақстан

12. Мына сандарды стандарт түрде жазылуын көрсет: 6000; 0,00003; 9250000

A.​ 6∙10³, 3∙10⁵, 925∙10⁴

B.​ 6∙10^-3, 3∙10^-5, 925∙10⁴

C.​ 6∙10³, 3∙10^-5, 925∙10⁴

D.​ 6∙10³, 3∙10^-5, 925∙10^-4

13. Күн мен түннің ауысуы

A.​ Жердің өз осінен айналуына байланысты

B.​ Жердің Күнді айналуына байланысты

C.​ Айдың Жерді айналуына байланысты

D.​ Жер мен Айдың Күнді айналуына байланысты

14. Алып планета қайсысы

A.​ Уран

B.​ Сатурн

C.​ Күн

D.​ Юпитер

15. Жердің тұңғыш жасанды серігі қай жылы ұшырылды

A.​ 1957 ж

B.​ 1961 ж

C.​ 1950 ж

D.​ 1960 ж

16. Жерден Күнге дейінгі қашықтығы қандай?

A.​ 150 000 км

B.​ 150 000 000 км

C.​ 150 000 м

D.​ 150 км

17.​ Физика пәні нені зерттейді?

A. Техниканы зерттейді.

B. Аспан денелерін зерттейді.

C. Табиғат құбылыстарын зерттейді.

D. Атомдар мен молекулаларды зерттейді.

18​ Физика» атауы нені білдіреді?

A. Табиғат B. Адам

C. Қоғам және техника D. Космос

19. Тұңғыш қазақ ғарышкері-

A. Т. Мұсабаев B. Т. Әубәкіров

C. Ю. Гагарин D. Н. Басов

E. А. Айбергенов

20. Материя дегеніміз -

A. Тастар B. Ағаштар

C. Өсімдіктер D. Табиғаттағы кез-келген зат

21. Астрономияның негізгі құралын атаңыз?

A. Микроскоп B. Телескоп

C. Лупа D. Бинокль

22. 6кН-да неше Н бар?

A. 50 Н B. 0,5Н

C. 500Н D. 6000Н

23. Молекула дегеніміз -

A. Заттың химиялық қасиетін бойына сақтаған ең кіші бөлшегі.

B. Заттың құрамдас бөлшегі.

C. Заттың ұсақ бөлшектері.

D. Заттың химиялық элементтерінің қасиетін бойына сақтаған ең кіші бөлшегі.

24. Диффузия құбылысы дегеніміз -

A. Бөлшектердің тез қозғалысы.

B. Газдағы (сұйықтағы) бөлшектердің ретсіз қозғалысы.

C. Қатты денедегі бөлшектердің ретсіз қозғалысы.

D. Бөлшектердің баяу қозғалысы.

E. Бөлшектердің ретсіз қозғалысы.

25. Табиғатта заттың неше күйі кездеседі.

A. 1 B. 2

C. 3 D. 4

26. Температура нені сипаттайды?

A. Дененің қозғалыс әреткетін.

B. Дененің жылдамдығын

C. Дененің ыстық, суық екендігін.

D. Дененің температурасын

E. Дененің қызулық дәрежесін

27. Күн жүйесінде неше планета (ғаламшар) бар?

A. 7 B. 8

C. 9 D. 10

28. Гук заңы қалай өрнектеледі ?

А. F= m₁m₂/R² В. F=ma

С. F= N. D. F= k Δx

29. Тығыздық қандай формуламен анықталады?

А.

В.

С.

D.

Е.

30. Деформация дегеніміз

А. Дененің қатты созылуы.

В. Дененің пішіні мен өлшемінің өзгеруі.

С. Дененің массасының өзгеруі.

D. Дене салмағының азайюы.

7-сынып ФИЗИКА және АСТРОНОМИЯ 1-жарты жыл

1- нұсқа

1. Қайсысы физикалық дене?

A.​ Автомобиль

B.​ Ауа

C.​ Килограмм

D.​ Қайнау

2. Қайсысы зат болып табылады?

A.​ Ай

B.​ Жарық

C.​ Мыс

D.​ Грамм

3. Дыбыс құбылысына сәйкес құбылысты тап?

A.​ Шардың қозғалысы

B.​ Қоңыраудың сыңғыры

C.​ Таңның атуы

D.​ Қардың еруі

4. Заттың үш күйде болуының себебі неге байланысты?

A.​ Молекулалардың сұлбасына

B.​ Молекулалардың өлшеміне

C.​ Атомдардың санына

D.​ Молекулалардың орналасуына

5. Аспан денесін көрсет:

A.​ Тікұшақ

B.​ Ағаш

C.​ Комета

D.​ Ауа

6. Дененің қозғалысына байланысты құбылыстарды қай теория зерттейді?

A.​ Электродинамика

B.​ Термодинамика

C.​ Классикалық механика

D.​ Молекула –кинетикалық теория

7. Физикалық шаманы көрсет:

A.​ Жылдамдық

B.​ Метр

C.​ Найзағайдың ойнауы

D.​ телескоп

8. Жылдамдықтың өлшем бірлігін көрсет:

A.​ км, см, м

B.​ км/сағ, м/с, см/с.

C.​ м³, см³, мм³

D.​ сағат, минут, секунд

9. Физика пәні нені зерттейді?

A. Техниканы зерттейді.

B. Аспан денелерін зерттейді.

C. Табиғат құбылыстарын зерттейді.

D. Атомдар мен молекулаларды зерттейді.

10. Өлшеудің ең үлкен қателігі неге тең?

A.​ Аспап бөліктерінің құнының жартысына тең.

B.​ Аспап бөліктерінің құнына тең

C.​ Аспап бөліктерінің құнының ¼ бөлігіне тең.

D.​ Аспап бөліктерінің құнын екіге көбейткенге тең.

11. Ұсақ бөлшектердің ауа мен сұйықтағы еркін қозғалуы қандай қозғалыс

A.​ Механикалық

B.​ Броундық

C.​ Бірқалыпты

D.​ Планеталардың қозғалысы

12. Жарық күннен Жерге қанша уақытта жетеді?

A.​ 1 мин

B.​ 8 сағат

C.​ 8 мин

D.​ 8 секунд

13. Жарықтың жылдамдығын көрсет:

A.​ 300 000 км/с

B.​ 3000 км/с

C.​ 30  км/сағ

D.​ 3 м/с

14. Әл-Фараби қай жылдары, қай қалада өмір сүрген

A.​ Отырар қаласында, 870-950 жыл

B.​ Қызылорда, 810-920 жыл

C.​ Тараз қаласында, 850-970 жыл

D.​ Ташкент қаласында, 830- 950 жыл

15. Күн жүйесіндегі 9 планетаны Күннен қашықтауына қарай ретімен көрсет.

A.​ Жер, Марс, Юпитер, Сатурн, Уран, Нептун, Плутон, Меркурий, Шолпан.

B.​ Меркурий, Шолпан, Жер, Марс, Юпитер, Сатурн, Уран, Нептун, Плутон.

C.​ Жер, Юпитер, Марс, Сатурн, Нептун, Уран, Меркурий, Плутон, Шолпан.

D.​ Меркурий, Юпитер, Жер, Шолпан, Марс, Сатурн, Уран, Нептун, Плутон.

16. Күн бетіндегі температура неше градус?

A.​ 65000⁰С

B.​ 2400⁰С

C.​ 6000⁰С

D.​ 7200 ⁰С

17.​ «Физика» атауы нені білдіреді?

A. Табиғат

B. Адам

C. Қоғам және техника

D. Космос

E. Жануарлар мен өсімдіктер

18. Тұңғыш қазақ ғарышкері-

A. Т. Мұсабаев B. Т. Әубәкіров

C. Ю. Гагарин D. Н. Басов

19. Астрономияның негізгі құралын атаңыз?

A. Микроскоп

B. Телескоп

C. Лупа

D. Бинокль

20. Материя дегеніміз -

A. Тастар B. Ағаштар C. Өсімдіктер D. Табиғаттағы кез-келген зат

21. 5кН-да неше Н бар?

A. 50 Н B. 0,5Н C. 500Н D. 5000Н

22. Молекула дегеніміз -

A. Заттың химиялық қасиетін бойына сақтаған ең кіші бөлшегі.

B. Заттың құрамдас бөлшегі.

C. Заттың ұсақ бөлшектері.

D. Заттың химиялық элементтерінің қасиетін бойына сақтаған ең кіші бөлшегі.

23. Диффузия құбылысы дегеніміз -

A. Бөлшектердің тез қозғалысы.

B. Газдағы (сұйықтағы) бөлшектердің ретсіз қозғалысы.

C. Қатты денедегі бөлшектердің ретсіз қозғалысы.

D. Бөлшектердің ретсіз қозғалысы.

24. Табиғатта заттың неше күйі кездеседі.

A. 1

B. 2

C. 3

D. 4

25. Температура нені сипаттайды?

A. Дененің қозғалыс әрекетін.

B. Дененің жылдамдығын

C. Дененің ыстық, суық екендігін.

D. Дененің қызулық дәрежесін

26. Күн жүйесінде неше планета (ғаламшар) бар?

A. 7 B. 8 C. 9 D. 10

27. Жылдамдықтың өлшем бірлігі қандай?

A. м/с² B. м²/с² C. м^2*с² D. м/с

28. Гук заңы қалай өрнектеледі ?

А. F= m₁m₂/R²

В. F=ma

С. F= N.

D. F= k Δx

30. Жер Күнді қанша уақытта бір айналып шығады:

A.​ 365 тәулік

B.​ 24 сағат

C.​ 365 минут

D.​ 12 сағат