География
«Қазақстанның ішкі сулары» тарауынан алған теориялық білімдерін біліктілікпен ұштастыру, ойын элементтері арқылы танымдық қабілетін дамыту, пәнге деген қызығушылығын арттыру мақсатында қорытындылау сабағы.
Сабақ жоспары:
І . Кіріспе (қандай атпен сайысқа түсетінімізді анықтаймыз)
ІІ. Су – тіршілік көзі (судың маңызы туралы пікір)
ІІІ. Кластер стратегиясы (топпен жұмыс)
IV. Венн диаграммасы «Қазақстанның өзендері», «Қазақстанның көлдері»
V. Картамен жұмыс. «Жұмбақтас» (үлестірмелі материалдармен жұмыс)
VІ. Ойын: «Сандар сөйлейді» (топпен жұмыс)
VІІ. Сатылай кешенді талдау (топ басшылар сайысы)
VІІІ Тест (бекіту сұрақтары)
Қорытынды
Үйге тапсырма. Қайталау § 27-34
Құрметті оқушылар, бүгінгі сабағымызды екі топ болып жарыс түрінде өткіземіз. Топтардың атын анықтау үшін , әрі сабаққа кіріспе мақсатында берілген сөзжұмбақты шешу керек.
І «Асау тұлпар желдей ескен арынды,
Оқу менен еңбекке сол барыңды» – дей отырып І бөлімді бастаймыз.
«2030 ж ҚР суы мол, ауасы таза, жасыл желекті гүлденген ел болады»
деген ұлағатты сөзді берілген сөзжұмбақты шешу арқылы кім айтқанын анықтаймыз және қай топ көп сұраққа жауап берсе, бірінші болып топтың атын таңдау құқығына ие болады.( әрбір дұрыс жауапқа 5 ұпай беріледі).
| ө | з | е | Н | |||||||||||||||||
|
| с | А | р | ы | а | р | қ | А | ||||||||||||
|
| Г | а | З | |||||||||||||||||
|
| қ | А | т | т | Ы | |||||||||||||||
|
| е | Р | т | і | с | |||||||||||||||
|
| т | о | Б | ы | Л | |||||||||||||||
|
| К | А | р | |||||||||||||||||
| р | Е | л | и | к | т | і | ||||||||||||||
|
| В | о | з | р | о | ж | д | е | н | и | е | |||||||||
Ішкі судың бір түрі
ҚР басты суайрығы
Судың бір күйі
Мұз судың қандай күйі?
Ең ірі су магистралі
Ертістің ол жақ саласы
Биік тауларда пішіні дөңгелек болып келетін көлдер
Каспий мен Арал қандай көл
Арал теңізі тартылғанда келмеске кеткен аралдардың бірі
ІІ «Су - тіршілік көзі».
Судың маңызы туралы ой-пікірлер, ақын-жазушылардың еңбегінен үзінді айтуға , ырым-тиымдар айтуға болады. (Әрбір пікір иесіне 5 ұпай беріледі)
Су қабығы планетамыздың 71 % алып жатыр. Ең алғашқы тіршілік жерде емес, суда пайда болған.
Адам денесінің 65% судан тұрады.
Жер тереңдігінің бір шақырымында 4 млн текше шақырым су сақталады, ал атмосферада әр шаршы шақырымда 20 т су бу күйінде қалқып тұрады.
Су болмаса тірі ағза өледі. Адам тамақсыз бір ай, ал сусыз үш күн ғана өмір сүре алады.
ІІІ Кең дала, көремісің, сонау жақтан,
Жібектей жасыл шөптен бетін жапқан.
Асқар тау, айдын шалқар көл мен өзен,
Әне сол анам еді мені тапқан (Мағжанның сөзімен)
Кластер стратегиясына өтеміз (Әрбір оқушыға 5 ұпай беріледі)
ІV Венн диаграммасы арқылы Қазақстанның өзен-көлдерін салыстырайық.
(Әрбір оқушыға 2 ұпай беріледі)
V . Жұмбақтас (картамен жұмыс )
(Толық жауапқа 5 ұпай)
ҚР өзендері неше алапқа бөлінеді? Картадан көрсет.
Ертіс өзеніне сипаттама беріңіз.
Солтүстік Мұзды мұхит алабына жататын өзендерді атаңыз. Картадан көрсетіңіз.
Бастауын Қазақстан жерінен алатын ірі өзен туралы айтып, картадан көрсетіңіз.
Бір жағасы Еуропада, екінші жағасы Азияда жатқан Қазақстанның қай өзені, картадан табыңыз.
Тұран ойпатын солтүстікке және оңтүстікке бөлетін өзен туралы айтып, картадан көрсетіңіз.
Балқаш көлінің батысы тұщы, шығысы тұзды. Неге?
VІ Ойын «Сандар сөйлейді» (дұрыс жауапқа 5 ұпай)
|
66000
Арал теңізінің ауданы |
1963
Есік көлі |
20
Тәуелсіздікке 20 жыл |
880
Ертістің су шығыны |
|
1700
Ертістің ұзындығы (ҚР) |
01.12
САММИТ |
7000 Каспийдің жағалық сызығы |
1082 Жайықтың ұзындығы (ҚР) |
|
30.01-06.02
Азияда |
703
Сырдарияның су шығыны |
340
Балқаш теңіз деңгейінен биікте жатыр |
376000
Каспийдің ауданы |
VІІ СКТ (топ басшылары жарысады) 3 минут 10 ұпай
Ал топ мүшелері дайындап келген ребустарын алмастырып осы уақытта шешіп болулары керек
Көгілдір көлдер
|
| Көркі қоқиқаз | Шоқан зерттеген | Шоқан туған | Шығыс шекарада | ағынды | Екі ағысты | Әлемнің қасіретіне айналған | Үлкен көл |
| Каспий |
|
|
|
|
|
|
| * |
| Арал |
|
|
|
|
|
| * |
|
| Балқаш |
|
|
|
|
| * |
|
|
| Қорғалжын | * |
|
|
|
|
|
|
|
| Құсмұрын |
|
| * |
|
|
|
|
|
| Зайсан |
|
|
|
| * |
|
|
|
| Алакөл |
| * |
|
|
|
|
|
|
| Марқакөл |
|
|
| * |
|
|
|
|
VІІІ Тест (6 сұрақтан) 3 минут (дұрыс жауапқа 5 ұпай)
Сөзжұмбақ ретінде .Ерекше тор көздерден белгілі бір сөз шығады, сол сөз туралы сөйлеу
|
| б | а | С | т | а | У |
| |||||
| А | р | н | А |
| ||||||||
|
| М | ұ | з | д | ы | қ |
|
|
| |||
| М | о | р | е | н | а | л | ы | қ | ||||
| И | о | н | о | с | ф | е | р | а | ||||
| г | р | у | н | Т |
| |||||||
| к | А | н | а | л | ||||||||||||||||||||||
|
| м | ұ | З | д | ы | қ | т | а | р | |||||||||||||||||
|
| а | р | т | е | з | И | а | н |
| |||||||||||||||||
| ф | р | а | н | ц | и | Я |
| |||||||||||||||||||
|
| ш | а | р | Д | а | р | а |
| ||||||||||||||||||
| а | л | А | т | а | у |
| ||||||||||||||||||||
1.Өзеннің ағып шығатын жері
2.Өзен ағатын ойпаң жер
3.328 (Алтайда)
4.Көлдің түрі
5.Мұздықтар қалыптасатын жер бетіндегі ерекше белдем
6.Еспе су
Жасанды өзен
ҚР негізгі су көздерінің бірі
Су өткізбейтін қабаттар арасында кездесетін қысымы күшті жер асты суы
Артезиан сөзінің төркіні шыққан ел
Сырдариядағы су бөгені
ҚР ең үлкен Корженевский мұздығы қайда орналасқан?
Міне оқушылар жоспар бойынша сабағымыз өз мәресіне жетті, енді топ басшыларындағы бағалау бетшесіне сүйене отырып сабаққа қатысқан оқушыларды бағалайық. Ол үшін әрбір оқушының жинаған ұпайын есептеп, қатысқан бөлімдер санына бөле қоямыз.
Үйге: $27-34 қайталау және осы тарау бойынша 10 сұрақтан тұратын тест дайындап келу
|
| Бөген | Көл | Шығанақ | Мұздық | Түбек | Арал | архипелаг |
| Қапшағай | + |
|
|
|
|
|
|
| Бұқтырма | + |
|
|
|
|
|
|
| Құлалы |
|
|
|
|
| + |
|
| Төленді |
|
|
|
|
|
| + |
| Түпқараған |
|
|
|
| + |
|
|
| Бозащы |
|
| + |
|
|
|
|
| Маңғыстау |
|
|
|
| + |
|
|
| Қазақ |
|
| + |
|
|
|
|
| Морская |
|
|
|
|
| + |
|
| Басарал |
|
|
|
|
| + |
|
| Тасарал |
|
|
|
|
| + |
|
| Сарыесік |
|
|
|
| + |
|
|
| Балқаш |
| + |
|
|
|
|
|
| Корженевский |
|
|
| + |
|
|
|
| Шокальский |
|
|
| + |
|
|
|
| Алакөл |
| + |
|
|
|
|
|
