“ Ең білімді оқушы» интелектуалды ойын
Сабақтың мақсаты:
Тапқырлыққа,ізденімпаздыққа жетелеу, ой-өрісін дамыту. Жастарды елін, жерін қорғауға, халқымыздың болашағын гүлдентер тәрбиелі, білімді болып өсуіне ықпал ету, Отансүйгіштікке тәрбиелеу.
1-кезең “Бәйге”15 сұрақ оқылады.Жауап беруге 1 минут береді
- № 1
- 1.Ежелгі дүниенің негізгі қалыптаса бастаған ғылымның шыңдалу кезеңі қай ғасыр?
- 2.Жалпы ғалымдарды 2 топқа бөлеміз.Қандай?
- 3.Дүние жүзі тартылыс заңын кім ашты?
- 4.Аспан күмбезінде түнде көрінетін шырақтардың жиынтығы?
- 5. Жарық Галактиканы қанша жылда кесіп өтеді?
- 6.Жер бетіндегі жарықтың және энергенияның көзі?
- 7.Жаратылыстану бұл қандай ғылым?
- 8.Дене неден тұрады?
- 9.Органикалық зат дегеніміз не?
- 10.Органикалық емес заттарға нелер жатады?
- 11.Табиғаттағы құбылыс?
- 12.Табиғатты танудың әдісі?
- 13.Табиғатта өзіңді-өзің алып жүрудің неше қағидасы бар?
- 14.Ежелгі адамдар нені бақылаған?
- 15.
- № 2
- 1.Ғарышқа алғашқы жол қай жылы және қай күні ашылды?
- 2. Жер бетінің қанша бөлігі судан тұрады?
- 3.Жер бетінің жалпы ауданы қанша?
- 4.Жер шарының кішірейтілген моделін қалай айтамыз?
- 5. Экватор латын тілінен аударғанда қандай мағынаны береді?
- 6. Жұлдызды аспанды зерттеуде үлкен үлес қосқан орта азиялық ғалым?
- 7.Қазіргі кезде астрономдардың есептеуі бойынша қанша шоқжұлдыздар бар?
- 8.Ең жақын галактика?
- 9.Жер мен күннің орташа арақашықтығы?
- 10.Күн энергиясының арқасында өсімдіктер атмосфераны немен толықтырады?
- 11.Ғалымдардың Күнді айналып өтетін сызығын қалай айтады?
- 12.Комета дегеніміз не?
- 13.Ең алғашқы ғарыш кемесі?
- 14.Жер тобына жататын ғаламшар?
- 15.Жер нешінші қашықтықта орналасқан ғаламшар?
- № 3
- 1.Жердің шар тәрізді екендігін кім айтқан,қай ғасырда?
- 2. Жердің өз өсінен айналуға кеткен уақыты неше сағатқа тең?
- 3.Ең алғашқы құрлық?
- 4.Ең алғашқы мұхит?
- 5. 24 сағатты неше тәулік деп есептейміз?
- 6. Қайта өрлеу заманында өмір сүрген белгілі суретші,математик?
- 7. Ғарыш туралы ежелгі көзқарасты өзгерткен поляк оқымыстысы?
- 8.География,биология,химиядан 150-ге жуық еңбек жазған энциклопедист-ғалым?
- 9.Алғаш рет “Жер күнді айналып жүреді” деген ойды ашқан ғалым?
- 10.Әлемдік-кеңістік шексіз деген ойды авторы,араб оқымыстысы?
- 11.Тұіғыш қазақ ғарышкері?
- 12.Ғарышта үш рет болған қазақстандық ғарышкер?
- 13.Айған барған алғашқы астронавтар?
- 14.Ортағасырлық ойшыл, филосов-ғалым?
- 15.Ең бірінші ғарышкер?
- № 4
- 1.Жер бетінің шартты түрде жазыққа түсірілген бейнесі?
- 2.Кез келген нысананың кішірейтілген түрі?
- 3.Жер күнді қандай жылдамдықпен айналады?
- 4.Жердің қанша бөлігін құрлық алып жатыр?
- 5. Жердің моделі глобусты ең бірінші кім ойлап шығарған?
- 6.Судың қасиеті
- 7.Қандай температурада су мұзға айналады?
- 8.Суды тазалау процесі қалай аталады?
- 9.Су қоймасына не жатпайды?
- 10.Жердің су қабығы
- 11.Айсберг судыі қандай күйі?
- 12.Қай мұхитта аралдар көп?
- 13.Жасанды су қоймасы?
- 14.Судағы оттегі организімдер үшін неге қажет?
- 15.Жердің ішкі құрлымын ата?
- № 5
- 1.Жер шарындағы ең биік шың?
- 2. Ең бірінші дүние жүзін кемемен қай елдің теңізшісі айналып шықты?
- 3.Ол қай жылы болды?
- 4.Жердің күннен ара қашықтығы?
- 5. Жер қай уақытта пайда болды?
- 6. Жазғы күн мен түннің теңелуі?
- 7. Қысқа тоқырау?
- 8.Өсімдіктердің жануарлардың қалдықтары микро-организмдердің әсерінен не істейді?
- 9.Тау жаныстары нешеге бөлінеді?
- 10.Суды көп пайдаланатын шаруашылық?
- 11.Ауаның құрамы?
- 12. Ауаның құрамындағы бөгде заттар?
- 13.Үйлердің терезелері неге екі қабаттан тұрады?
- 14.Белгілі жерде белгілі бір уақыт ішінде болған атмосфера жағдайы
- 15.Жер атмосферасы туралы ғылым және болып жатқан құбылыстарды не зерттейді?
- № 6
- 1.Климат термині алғаш енгізген кім?
- 2.Күн сәулесін атмосфераның өткізу себебі
- 3.Алғашқы метеорологтар
- 4.Шығу тегіне қарай аралдар нешеге бөлінеді
- 5.Жер бетіндегі ең үлкен арал
- 6.Менделеев кестесіндегі 110 элементтің нешеуі
- Қазақстанда бар?
- 7.Топырықтану ғылымның негізін салушы
- 8. Емдік сулардың шығып жатқан жері
- 9.Смог дегеніміз не?
- 10.Бірінші рет атмосфераны өлшеген Италян ғалымы
- 11.Жылу дегеніміз не?
- 12.Адамның төменгі температурада шыдау шегі
- 13.Әмір-Темірдің немересі кім?
- 14. Мұхиттардың ең терең жері кайда орналасқан?
- 15. Материктер мен аралдар бөлініп жатқан мұхиттардың бір бөлігі
II-кезең. “Ғажайып жетілік”.Бұл сайыста әр пәннен сұрақтар беріледі.Тақтадағы сандар жазылған торкөздерді оқушылар таңдайды. Әр оқушыға дұрыс жауап үшін тор көздегі ұпай қосылады.
20
30
40
50
20
30
40
50
20
30
40
50
20- ұяшық
20 1-Жамал дүкеннен 6 метр мата алды.Матаның бағасы 2 есе қымбаттаса, сол ақшаға қанша метр мата алар еді?
30- ұяшық
30 1 -Таразының үстінде бір тауық тұр.Оның салмағы 4 кило. Егер тауық бір аяғын көтерсе неше кило тартады?
40- ұяшық
40 1 -Түйе бота маң басқан,
Төрт аяғын тең басқан
Шұнақ құлақ бес ешкі
Қос-қос лақтап бес ешкі
Төрт қозылы екі қой
Бәрін бірге ойлап қой.
50- ұяшық
50 1 -Түптелген кітап 250 теңге тұрады. Кітап түптеу құнынан 200 теңге қымбат. Түптеу құны қанша тұрады?
20- ұяшық
20 2 -Мұсылман дінің заңдары қалай аталады?
30- ұяшық
30 2 -Адам аттарын зерттейтін ғылым?
40- ұяшық
40 2 -Қағазды ойлап тапқанға дейін адамдар жазуды қайда жазды?
50- ұяшық
50 2 -Өзбекстандағы Тесіктас үңгірінен неандерталь баланың сүйегі қай жылы табылды?
20- ұяшық
20 3 -“Ұрты мен мұрты бірдей май болу”-тұрақты сөз тіркесінің мағынасы
30- ұяшық
30 3 -“Ергіз”-сөзінің мағынасы?
40- ұяшық
40 3 -Зат есім,сын есім,сан есімдердің орнына жұмсалатын сөз табын ата?
50- ұяшық
50 3 -Үстеу дегеніміз не?
III-кезең. “Дода”.
1.Қанаты бүтін сұңқар жоқ
Тұяғы бүтін тұлпар жоқ
Өзгенің соңынан өлмек жоқ
Өлген,қайтып келген жоқ-ауыз әдебиеті үлгілерінің қай түрі?
2.Қасың қайын, қапталың тал
Шебер шапқан сары ерсің
Таласепен келген екуің
Бір ерге қалай мінерсін-қандай шешендік сөзден алынған?
3.Қайрат деген қыран бар
Қайғыға тізгін бермейтін
Қайғыға деген жылан бар
Өзегін шағып өртейтін-кімнің сөзінен алынған үзінді?
4.Атың шабан болса-
Жалғанның азабы
Алған жарың жаман болса
Дүниенің тозағы
Балаң жаман болса
Көрінгеннің мазағы-қай шешеннің сөзі?
“ Кеудең тола бауыр болсын”-үзінді қай шешендік сөз үлгісінен алған?
“ Шықшы тауға,қарашы кең далаға”-деген үзінді кімнің шығармасынан алынған?
IV –кезең “Дүние думан”
- Терминдік сөздердің қандай ұғым білдіретінін айтамыз
V-кезең. “Шешендік өнер”
Бұл сайыс бойынша сайыскер Қазақстан жері кең,табиғат ресурстарына бай болуы,оның халық денсаулығына,экономикасына,әл-аухатының жақсаруына
а)оң әсері ә)кері әсері
туралы әңгімелеп шешендік шеберліктерін ортаға салады
“ Қорытындылау”